گفتمان برتر

گفتاری از حجت الاسلام شیخ روح الله رضایی طهرانی بمناسبت ایام مبارک دهه ی کرامت

علم حقیقی اینجاست

هر یک از ائمه ی هدی علیهم  السلام به صفاتی مشهورند و اینکه حضرت رضا علیه السلام، عالم آل محمد صلی الله علیه و اله و سلم است به این معنا نیست که سایر ائمه چنین نیستند بلکه این صفت در وجود ایشان بیشتر مجال ظهور و بروز پیدا کرده است. علت آن هم بر می گردد به شرایطی که آن حضرت در آن قرار داشتند؛ یعنی شرایط زندگی ایشان به گونه ای رقم خورد که حضرت مجبور شدند کار خود را از این بُعد پیش ببرند. این شرایط را می توان در سه محور خلاصه کرد:

محور اول، مناظراتی بود که مأمون ترتیب می داد و طی آنها حضرت در مقام گفت وگوی چند جانبه قرار می گرفت و نمایندگان یهودی  ها، مسیحی  ها، زرتشتی ها و سایرین با حضرت وارد بحث می شدند.

محور دوم، سؤالاتی بود که شخص مأمون از امام می پرسید و حضرت پاسخ می دادند. مأمون فرد زیرکی بود و در مقام پرسش گر با امام سخن می گفت. یکی از معروف ترین پرسش هایی که او طرح کرده است، سؤال در مورد عصمت انبیاست.

محور سوم، فضای علمی و فرهنگی حاکم بر زمان مأمون بود. در این فضا که قبل از او شکل گرفته بود، کتبی از اندیشه  ها و مکاتب مختلف ترجمه می شد و در دسترس جامعه  ی اسلامی قرار می گرفت. مقابله با انحراف ناشی از این افکار عرصه ی دیگر ظهور علم امام بود. گذشته از نکات فوق، مسأله ی دیگری که موجب انتساب این صفت به امام رضا علیه السلام شده است، رفتارها و عکس العمل های عالمانه ی حضرت در مقابل قضایایی بود که برای ایشان رخ می داد. قضیه ی «واقفیه» که بعد از شهادت امام کاظم علیه السلام رخ داد و آنها از قبول ولایت امام هشتم سر باز زدند، ماجرای نماز عید فطر که مأمون از حضرت خواست تا اقامه کند و مهم تر از همه ماجرای فراخوانی امام به خراسان و پیشنهاد ولایتعهدی به ایشان از مواردی است که برخوردهای عالمانه امام را در پی داشت. در بسیاری از این موارد تهدید های جدی توسط امام به فرصت تبدیل شد. اگر کسی بتواند مبتنی بر سیره ی حضرت، مواردی را که بعضا در حوزه ی علوم رایج امروز مثل مدیریت و شاخه  های مختلف آن تعریف می شود، تبیین کند، نکات نابی مطرح خواهد شد. دنیای امروز علم  زده است؛ یعنی علم واقعی وجود ندارد و تصور کاذبی از علم حاکم است. لذا باید تلاش کرد تا بر اساس زندگی امام هشتم علیه  السلام نگاه انسان به مقوله  ی علم را اصلاح کرد. علم حقیقی نزد اهل بیت است و دنیا تشنه ی آن. از نگاه حضرت رضا علیه السلام علم همان چیزی است که امام صادق علیه السلام معرفی می کند: «العلم نور یقذفه اللّه فی قلب من یشاء» و وجود مقدس حضرت رضا علیه  السلام این مطلب را در خطبه های توحیدی خود بیان کرده اند.

منبع: ویژه نامه ی دهه ی کرامت _ پورتال امام رضا علیه الاسلام