سی روز، سی گفتار | شش: خطر غرور
روز ششم: خطر غرور
اگر بخواهیم استغفار -این نعمت الهى- را بهدست بیاوریم، دو خصلت را باید از خودمان دور کنیم: یکى غفلت و دیگرى غرور.
بالاترین خطر
غفلت، یعنى انسان بهکلّى متوجّه و متنبّه نباشد که گناهى از او سر مىزند؛ مثل بعضى از مردم. حالا عرض نمىکنم بسیارى -کار به کم و زیادش ندارم- ممکن است در بعضى از جوامع، کمتر باشند. به هر حال، این نوع آدمها در دنیا و در میان افراد انسانها هستند که غافلند و گناه مىکنند؛ بدون این که متوجّه باشند خلافى از آنها سر مىزند. دروغ مىگوید، توطئه مىکند، غیبت مىکند، ضرر مىرساند، شرّ مىرساند، ویرانى درست مىکند، قتل مرتکب مىشود، براى انسانهاى گوناگون و بىگناه پاپوش درست مىکند، در افقهاى دورتر و در سطح وسیعتر، براى ملتها خوابهاى وحشتناک مىبیند، مردم را گمراه مىکند، اصلاً متنبّه هم نیست که این کارهاى خلاف را انجام مىدهد. اگر کسى به او بگوید که گناه مىکنى، ممکن است از روى بىخیالى، قهقههاى هم بزند و تمسخر کند: گناه؟ چه گناهى!
بعضى از این افراد غافل، اصلاً به ثواب و عِقاب عقیدهاى ندارند؛ بعضى به ثواب و عقاب هم عقیده دارند اما غرق در غفلتند و اصلاً ملتفت نیستند که چه کار مىکنند. اگر این را در زندگى روزمرّه خودمان قدرى ریز کنیم، خواهیم دید که بعضى از حالات زندگى ما شبیه حالات غافلان است. غفلت، دشمنى بسیار عجیب و خطر بزرگى است. شاید واقعاً براى انسان، هیچ خطرى بالاتر و هیچ دشمنى بزرگتر از غفلت نباشد. بعضیها، اینطورند.
انسانِ غافل هرگز به فکر استغفار نمىافتد. اصلاً به یادش نمىآید که گناه مىکند. غرق در گناه است؛ مست و خواب است و واقعاً مثل آدمى است که در خواب حرکتى انجام مىدهد. لذا اهل سلوک اخلاقى، در بیان منازل سالکان در مسلک اخلاق و تهذیب نفس، این منزل را که انسان مىخواهد از غفلت خارج شود، منزل «یقظه» یعنى بیدارى مىگویند.
ادامه متن در ادامه مطلب
مطالب مرتبط:
+ حجت الاسلام واسطی:بهترین روش خودسازی کدام است؟
+ سی روز، سی گفتار | چهار: مراحل روزهداری
+ معرفی جلسات سیر و سلوک قرآنی
+ چگونه بفهمیم عملمان برای خدا بوده است یا نه؟