گفتمان برتر

بیانات حجت الاسلام نخاولی در شب اول محرم 1435

مهم ترین هدف شیطان از منحرف کردن انسانها چیست؟

ضرورت بحث درباره شیطان

نام شیطان در قرآن 80 بار با تأکید آمده و در تمام این آیات از او به عنوان حقیقتی موجود، عینی و تأثیر گذاریاد شده است و شگفتی قضیه اینجاست که ما تنها ازاو پنداری خیالی در ذهن داریم. ورود به بحث ضرورت شیطان شناسی نیازمند یک مقدمه است:

هدف جبهه الهی؛ سعادت و اصلاح دنیا و آخرت

تمام کوشش و برنامه دین و سپاهیان آن، برای سعادت و اصلاح دنیا و آخرت توأمان است و در فرهنگ دینی هیچگاه نیامده که دنیا را آتش بزنید تا آخرتتان آباد شود. عباراتی همچون " الدنیا حرام علی أهل الآخرة"، ناظر بر بد بودن دنیا نیست، بلکه غرض دل نبستن به آن است. اتفاقا بیشترین لذت را اهل خدا می برند. عارف چون دل به دنیا ندارد همیشه دلخوش است. پیوند این دو مسئله ی به ظاهر متناقض را قرآن به ظرافت تمام بیان می کند.

رویکرد آخرتی در مسائل دنیوی

در آیات ابتدائی سوره مبارکه نساء بحث درباره چگونگی رفتار با ایتام در مسائل مالی آنهاست. بیان می شود که :" و اموال خود را- که خداوند آن را وسیله قوام [زندگى‏] شما قرار داده- به سفیهان مدهید، و [لى‏] از [عواید] آن به ایشان بخورانید و آنان را پوشاک دهید و با آنان سخنى پسندیده بگویید. (5) و یتیمان را بیازمایید تا وقتى به [سنّ‏] زناشویى برسند پس اگر در ایشان رشد [فکرى‏] یافتید، اموالشان را به آنان رد کنید، و آن را [از بیم آنکه مبادا] بزرگ شوند، به اسراف و شتاب مخورید. و آن کس که توانگر است باید [از گرفتنِ اجرت سرپرستى‏] خوددارى ورزد و هر کس تهیدست است باید مطابق عرف [از آن‏] بخورد پس هر گاه اموالشان را به آنان ردّ کردید بر ایشان گواه بگیرید، خداوند حسابرسى را کافى است. (6)"

هینطور که مشاهده می کنید، خداوند در یک مسئله دنیایی چقدر امر به محکم کاری می کند از جمله نسپردن اموال به دست سفیهان، آسیبی که دامنگیر بسیاری از متموّلین و خانواده های آنها شده است. سفارش دیگر آزمودن یتیم حتی بعد از سن بلوغ برای احراز صلاحیت سپردن اموال است. متأسفانه عدم توجه به این نکته قرآنی باعث شد درمقطعی، سن رأی را به 16 سال تقلیل دهند. قرآن می فرماید مال را به چنین فردی نده، آنگاه سرنوشت ملتی را به دست او دادن نمی تواند محلی از اعراب داشته باشد. باز توصیه به محکم کاری و شاهد گرفتن در هنگام تحویل اموال را می دهد، اما در نهایت با گوشزد کردنِ ناظر بودن خداوند در تمام این مراحل، در دلِ مسائل دنیوی یاد خود و معاد را می آورد. تلویحاً می فرماید مبادا این محکم کاری ها باعث شود از زیر چتر توحید بیرون بیایید. همینطور درادامه درباره فواید مال می گوید ولی درست در میان این آیات بحث معاد را پیش می کشد. مؤمن با چنین رویکردی مشکل درونی ندارد ولو تمام مصائب عالم بر سرش ریخته باشد.

یک انحراف در یک برداشت

دیده می شود گاهاً برداشتی انحرافی از شعر " در طریقت هر چه پیش سالک آید خیر اوست" می شود. برخی با استناد به این شعرِ حافظ، سعی در سرپوش گذاشتن بر خطاهای خود را دارند. غافل از اینکه خیر بودن وقایع، مشروط بر دو امر است. اولی در طریقت بودن است، یعنی طبق برنامه الهی عمل کردن، آنهم به طور دقیق. ودوم رَوَنده و سالک بودن ماست. با این شروط اگر واقعه ای پیش آمد می توان گفت خیر ماست. ولی در بسیاری موارد، تنها این بازتاب عمل شرّ ماست که گریبانگیر ما شده است.

هدف جبهه شیطانی؛ شقاوت و افساد دنیا و آخرت

این اشتباه است که ما بگوییم شیطان صرفاً می خواهد ما به جهنم برویم. بلکه او می خواهد بیشترین شرّ دنیا و آخرت ایجاد شود. آیات قرآن کریم نیز به این مطلب اشاره می کنند. می فرماید شیطان با ترویج شراب و قمار قصد ایجاد دشمنی و کینه را دارد( 91/ مائده). نمی فرماید قصد جهنمی کردن شما را دارد. با این تعبیر این منظور را می رساند که او فقط آخرت شما را نشانه نرفته است بلکه می خواهد دنیایتان را نیز خراب کند. موارد از این دست در قرآن زیاد است.

شرّ حد اکثری

شیطان، شرّ دنیا و آخرت را می خواهد و به هیچ رتبه ای از شر هم قانع نیست. او برای ساقط کردن بشر حد توقفی نمی شناسد و با علم به اینکه هیچ شرّی پایان کار نیست، ما را از دل یک شرّ به شرّ بعدی و بزرگتر می خواند. آیه 16 سوره مبارکه حشر میفرماید: کَمَثَلِ الشَّیْطَانِ إِذْ قَالَ لِلْانسَانِ اکْفُرْ فَلَمَّا کَفَرَ قَالَ إِنىّ‏ِ بَرِى‏ءٌ مِّنکَ إِنىّ‏ِ أَخَافُ اللَّهَ رَبَّ الْعَلَمِین (چون حکایت شیطان که به انسان گفت: «کافر شو.» و چون [وى‏] کافر شد، گفت: «من از تو بیزارم، زیرا من از خدا، پروردگار جهانیان، مى‏ترسم.) در ذیل آیه معصوم علیه السلام حکایت معروف برسیسای عابد را می آورد. در این ماجرا می بینیم که او ابتدا تحریک به فحشاء می کند، سپس به قتل دختر راهنمایی می کند و بعد دروغ. وقتی هم که او را لو می دهد و به پای چوبه اعدام می کشاند با مکر به اومیگوید اینها همه برنامه من بود به من سجده کن تا نجاتت دهم. وقتی هم که از او سجده می گیرد او را با مرگ تنها می گذارد.

او خوب می داند که در این عالم هیچ بن بستی نیست و حتی هرشرّی به شاخه های بعدی خود منتقل می شود. همین به هم پیوستگی عالم باعث می شود هیچگاه هیچ دروغی برای همیشه پنهان نماند و همین است که فرموده اند عاقل دروغ نمی گوید، چراکه می داند رفع ظاهری مشکل امروز در پی خود مشکل مضاعف فردا را دارد.

کفر به طاغوت

در آیات متمم آیة الکرسی قبل از ایمان به خدا، شرطِ گسست ناپذیری دستگیره انسان را کفر به طاغوت می داند، چون اگر ما راههای انحرافی( طاغوت) را نشناسیم ولو اینکه راه حق را در ظاهر می پیماییم باز هم در چاه انحراف می افتیم. سیاست بنی امیه نیز همین بود. آنها فقط به معرفی ایمان می پرداختند و با پنهان کردن راه کفر باعث گمراهی مردم می شدند. حتی ابهام مسیر های انحرافی، باعث گمراهی می شود چه رسد به جهل به آنها. اصولا شیطان، می خواهد خود و راهش را در هاله ای از ابهام بپیچد. امیر المومنین نیز با علم به این می فرمایند: اگر حق روشن و باطل روشن شود شیطان راهی از پیش نمی برد.

سیاست کلان شیطان در برابر سیاست کلان حق

هماطور که تشکیل حکومت دینی آرزو و هدف همه انبیا و مجرای تحقق کامل دین است، از طرفی شیطان نیزعلاوه برإفساد فردی، برنامه ای کلان برای آلوده کردن فضای اجتماعی در سطح جهانی را دارد. چراکه خوب می داند همّت های بلند نیز در برابر جریان های اجتماعی شکننده و یا در خوشبینانه ترین حال، منزوی اند.

بنا براین علاوه بر بحث درباره شگردهای گمراه سازی فردی او باید از عملکرد کلان او نیز سخن به میان آوریم.  در بسیاری از مواقع اثر گذارهای اجتماعی بسیار قوی تر عمل می کنند. همین است که یکی از محرّمات، مهاجرت به بلاد کفر است. در اهمیتِ تأثیر بی اندازه موج های منفیِ اجتماعی همین بس که حضرت سید الشهداء در پاسخ به  سؤال حضرت زین العابدین علیهما السلام که چرا اینان با علم به حقانیت ما باز هم با ما می جنگند می فرمایند: اینها قومی هستند که شیطان بر آنها مسلّط شده است و سخن من در آنها تأثیری نمی گذارد.

و الحمد لله ربّ العالمین

***

" فصل ملاقات"

 ویژه نامه ی  فاخر دهه ی اول محرم الحرام 1435

دریافت فایل Pdf با حجم 1.5 مگابایت

***

سخنرانی اول استاد حجت الاسلام و المسلمین نخاولی

با موضوع

شیطان دشمن پنهان

دریافت فایل صوتی با حجم 5 مگابایت

***

سخنرانی دوم استاد حجت الاسلام و المسلمین نخاولی

با موضوع

تفسیر سوره ی مبارکه فجر

"اثرات پنهان اعمال(2)"

***

سخنرانی سوم استاد حجت الاسلام و المسلمین نخاولی

با موضوع

قواعد زندگی صحیح

"آخرت با عبادت رقم میخورد یا عبودیت؟"

دریافت فایل صوتی با حجم 4 مگابایت

مطالب مرتبط:

- عجیب ترین مسئله عالم | ویژه برنامه ی دهه ی اول محرم 1390 حجت الاسلام مهدی نخاولی

- شیطان، دشمن پنهان | ویژه برنامه ی دهه ی اول محرم 1392 حجت الاسلام مهدی نخاولی